Oktober 44, 659 mannen weggevoerd... slechts 48 keerden terug

Reisverslag: 6-8-2023

79e Herdenking slachtoffers razzia Meensel- Kiezegem (België)

Voor het eerst zijn er deze keer meerdere bestuursleden en sympathisanten van de Stichting Oktober 44 naar België gereisd om daar de jaarlijkse plechtigheden rond de razzia herdenking van augustus 1944 bij te wonen. De laatste jaren mogen ook wij een delegatie van de vereniging N.C.P.G.R. en ambtsbekleders van daar bij onze 2e Oktober herdenking begroeten. De laatste jaren zijn de banden tussen beide plaatsen stevig aangehaald.
Dit door de in 1944 gepleegde vergelijkbare represaille maatregelen in onze woonplaatsen door de Duitse bezetter en het daardoor veroorzaakte leed onder de slachtoffers en de bevolking.
Over de aanleiding van de twee razzia’s van één en elf augustus 1944 doen verschillende verhalen de ronde, maar de gevolgen voor de ca. 900 inwoners toen waren evenals in Putten ontluisterend. Vier mensen werden direct vermoord, 91 inwoners opgepakt waarvan er 71 daadwerkelijk in Neuengamme en de buitenkampen terecht kwamen. Slechts 8 keerden levend terug. Net voor de bevrijding van Brussel zaten in de zogenaamde” Spooktrein” 13 gevangenen die door vertragingsmanoeuvres van de machinist en stoker niet in Duisland terecht kwamen, maar op Belgisch grondgebied werden bevrijd uit hun netelige positie.
(Meer informatie op;  Meensel-Kiezegem44.be)
Na een vlot verlopen rit kwamen we aan in Kiezegem waar we hartelijk werden begroet door Dhr. Vital Craeninckx, voorzitter van het N.C.P.G.R bestuur.

Voor de herdenkingsdienst werden we naar onze gereserveerde plaatsen verwezen in het katholieke kerkje, de Sint-Pieter.
De dienst werd voorgegaan door de lokale diaken. Eveneens werden door de slechte weersomstandigheden de diverse toespraken in de kerk gehouden waaronder die van de burgemeester die het belang van het doorgeven van de geschiedenis aan de nieuwe generatie, en het samenwerken van overheden met lokale instellingen om hierin gezamenlijk op te trekken benadrukte. Het noemen van de namen van de slachtoffers door enkele nabestaanden maakte veel indruk evenals de toespraak van Ellen de Soete waarin zij verslag doet van de gruwelijkheden die haar toen 17 jarige moeder moest ondergaan tijdens haar gevangenschap. Haar moeder maakte ook deel uit van de’ spooktrein’ gevangenen.


Bij het naast de kerk gelegen herdenkingsmonument vond nadien de bloemenhulde plaats. Door een haag van aanwezige Vaandeldragers werden de bloemstukken neergelegd.
Hiermee was het officiële gedeelte van de plechtigheid teneinde en werden we in een ontmoetingscentrum met alle aanwezigen verwacht voor een hapje, drankje en natuurlijk het uitwisselen van verhalen.
Op uitnodiging van de burgemeester Rudi Beeken van de gemeente Tielt-Winge werden we evenals andere Puttense aanwezigen uitgenodigd voor een lunch in een verderop gelegen eetgelegenheid ‘”de Gempermolen”. Het op het landgoed aanwezige  oude gebouw bevat naast een brasserie een eeuwenoude watermolen die, na een grondige restauratie weer graan maalt. Het was een draaimiddag dus hebben we de gelegenheid aangepakt om rond te kijken en te luisteren naar de geschiedenis van de molen en de streek.
Op ons verlanglijstje stond ook een bezoek gepland aan het Museum 44 te Meensel-Kiezegem. Met de inmiddels gevulde buiken en nog immer stromende regen werden we door de beheerder van het museum en bestuurslid Tom Devos welkom geheten en door het museum geleid. Het museum geeft een goed beeld, aan de hand van platen, foto’s, objecten en digitale techniek, wat daar in augustus 1944 en de maanden daarna is gebeurd.
Na een warm afscheid van de direct betrokken gast-heren en vrouwen die we deze dag mochten ontmoeten werd het tijd om de terugreis aan te vangen en waren we rond koffietijd weer veilig in ons vertrouwde Putten aangekomen.
We kunnen met elkaar terugkijken op een zeer geslaagde dag en complimenteren het gemeentebestuur van Meensel-Kiezegem en de vereniging  Nationale Confederatie van Politieke Gevangenen en Rechthebbende voor de uitstekende organisatie.

Stichting Oktober 44
Midden Engweg 1
3882 TS Putten

Design by Acadia