Oktober 44, 659 mannen weggevoerd... slechts 48 keerden terug

Nederlandse sportwereld herdenkt haar oorlogsslachtoffers


De Nationale Sportherdenking bij het Olympisch Stadion stond vandaag stil bij de duizenden oorlogsslachtoffers in de Nederlandse sport. Speciale aandacht was er voor de honderden leden van de Koninklijke Nederlandse Schaakbond, die zijn omgekomen. Dat gebeurde in aanwezigheid van voorzitter Bianca de Jong – Muhren van de Schaakbond en Anneke van Zanen, voorzitter van NOC*NSF.

De Nationale Sportherkedenking kent ieder jaar een specifiek thema of sport. Dit jaar was gekozen voor de schaaksport, omdat de schaakbond deze maand (23 mei) haar 150 jarig jubileum viert. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de schaaksport ook zwaar getroffen. Voor zover bekend zijn er minstens 250 leden van schaakverengingen omgekomen, onder wie veel Joodse schakers. Recent onderzoek heeft aangetoond dat minstens 91 van deze schakers in Kamp Westerbork verbleven voordat zij werden vermoord. In Kamp Amersfoort waren dat er 23, waaronder zes leden van de Puttensche Schaakclub.
Namenlijst van omgekomen schakers

Tijdens het inhoudelijke programma van de herdenking bij het Olympisch Stadion in Amsterdam vertelde Erik van Cappellen, van de Puttense Schaakvereniging, hoe de zes leden van zijn schaakclub bij de razzia van Putten op 1 oktober 1944 werden afgevoerd. In 1946 kwam Max Euwe daarom naar dit getroffen dorp om er belangeloos een simultaanwedstrijd te spelen, om geld op te halen voor de kinderen van Putten.

Frans Muijsson onthulde de namenlijst van omgekomen schakers, samen met de Amsterdamse jeugdspeler Daniël van Cleef van het Vereenigd Amsterdamsch Schaakgenootschap. Daarop staat ook de naam van zijn moeder Sophia Muijsson-Gazan, die in 1942 werd vermoord in Auschwitz. Zij was lid van schaakvereniging Pion uit Maastricht. Deze namenlijst staat nu op Oorlogsbronnen.nl en is daarmee beschikbaar gesteld voor verder onderzoek.




De plechtigheid bij het beeld van Prometheus werd geopend door Lodewijk Asscher, voorzitter van het Comité Nationale Sportherdenking. Gevolgd door de kranslegging in de vorm van de olympische ringen. Anneke van Zanen-Nieberg legde de bloemen namens NOC*NSF, samen met Bianca de Jong-Mühren van de schaakbond Koninklijke Nederlandse Schaak Bond (KNSB).




Stichting Oktober 44
Midden Engweg 1
3882 TS Putten

Design by Acadia