Oktober 44, 659 mannen weggevoerd... slechts 48 keerden terug

vrijdag  14 juni

Nadat de laatste van de 32 deelnemers om 05.08 uur op hetparkeerterrein bij de Nieuwe Kerk waren gearriveerd en de bagage was ingeladen vetrokken we met de bus van de Fa van  Delen naar Tsjechië. Om 06.25 uur arriveerden we in de omgeving van Hengelo, waar onze chauffeur Pieter zijn plaats afstond aan Henk van Beek, die ons naar de plaats van bestemming zou rijden. Om 06.35 uur passeerden we de grens met Duitsland, het was wat nevelachtig en het regende af en toe. Van 08.50 uur tot 09.30 uur hielden we onze eerste stop bij Raststätte Garbsen, hier hebben we koffie gedronken en hebben sommigen wat gegeten.


Zaterdag 15 juni

Om 08.45 uur verzamelden we weer bij “La Park” en vertrokken we naar Lidice voor de herdenking. Het weer was prachtig: ongeveer 32 graden.Om 10.00 uur begon, onder het spelen van muziek, de kranslegging bij het gedenkteken. Dit werd eerst gedaan door soldaten van het Tjechische leger gevolgd door vertegenwoordigers van diverse genodigden. Evert de Graaf en Wim van Roon legden namens de Stichting  Oktober 44. een krans, de Burgemeester en zijn vrouw deden dit namens het Gemeentebestuur van Putten. Na de kranslegging volgden verschillende toespraken in het Tsjechisch voor ons dus  niet verstaanbaar. Het museum op het terrein, waar ter gelegenheid van ons bezoek een film draaide, werd door velen bezocht. Voor de genodigden was gezorgd voor een hapje en een drankje. Inmiddels begon het te regenen, echter in tegenstelling tot Nederland  blijft de temperatuur aangenaam. Om 13.30 uur werd door Janny en Wim van Roon een bloemstuk gelegd bij het monument ter nagedachtenis van de 85 kinderen die zijn omgekomen bij het Duitse geweld Hierna hebben we twee coupletten van het Wilhelmus gezongen. Daarna gingen we naar Praag, korte tijd vergezeld door Vera Fexova. In verschillende groepjes zijn we de stad ingetrokken, omdat het weer begon te regenen was iedereen weer op tijd bij de bus. Terug in het hotel werd er gedineerd om vervolgens wat bij te komen op het terras onder het genot van een drankje.



Zondag 16 Juni

Na het ontbijt vertrokken we naar de kerk in Kladno, de dienst in de kerk begon om 09.00 uur. Men was van onze komst op de hoogte: de preek en de gelezen Bijbelgedeelten werden voor ons in het Engels vertaald. Ook vierde de gemeente het Avondmaal. Na de preek hebben we met de groep, voor in de kerk, de gemeente psalm 134 toegezongen. Bijzonder is, dat de kerk voor de oorlog een synagoge was, en na de
oorlog door de Joodse gemeenschap aan de Christelijke gemeente is geschonken. Slechts één persoon van de aanvankelijke gemeente heeft de oorlog overleefd. Na de dienst werden we uitgenodigd voor koffie met koek in een zaaltje onder de kerk. Op weg daarheen zagen we nog een ruimte met kastjes, met daarin urnen van overleden gemeenteleden. De mensen kunnen deze kastjes kopen voor Kr 1000. Het is de gewoonte van de gemeenteleden om zich na overlijden te laten cremeren, in navolging van Johannes Hus die op de brand stapel gestorven is. Het koffiedrinken met koek, dat op verzoek van de gemeente geopend werd met gebed door Evert de Graaf, was een gezellig samenzijn. De gemeente bleek erg weinig kopjes te hebben en daarom hebben

we besloten om de volgende keer allemaal een beker of mok mee te nemen en deze aan de gemeente te schenken ! Op onze vraag of het orgel al klaar was deelde de organiste ons mee, dat dit het geval was. Dus allemaal weer de kerk in om onder begeleiding van Teun van Unen en Janny van Roon nog enkele psalmen en gezangen te zingen. De predikant genoot, zittende in een bank, hier zichtbaar van. Alleen het orgel bleek niet helemaal klaar te zijn, over de hele gallerij lagen nog pijpen en andere onderdelen verspreidt. Hierna zijn we teruggereden naar het hotel om te lunchen Ook Vera was aanwezig en zij had de beeldjes meegebracht die besteld waren. Na de lunch gingen de meesten van ons weer naar Praag voor een verder bezoek aan de stad. Enkelen bleven in het hotel om te rusten, anderen maakten een boswandeling. Toen de mensen terug waren uit Praag, hebben we gedineerd en na afloop hiervan werden de ’s middags opgedane  belevenissen uitgewisseld op het terras.


Maandag 17 juni

Om 08.30 vertrokken we naar Berlijn, rijdende door het Ertsgebergte hadden we prachtige uitzichten. Rond 10.45 waren we aan de Duitse grens, en na afhandeling van de douaneformaliteiten reden we Duitsland binnen. Om 12.50 uur werd  een lunchstop van drie kwartier gehouden bij Raststätte Axxe. Om 17.30 uur kwamen we aan bij hotel “Bogota” in het centrum van Berlijn, op de hoek van de Schluterstrasse en de Kurfusterdamm. Om 19.30 uu konden we voor het diner naar het Griekse Restaurant “Mythos”


Dinsdag 18 juni

Na het ontbijt vertrokken we om 08.30 uur naar het KZ Sachsenhausen. Onderweg vertelde Evert de Graaf ons één en ander over  Berlijn voor de val van de muur en over het KZ Sachsenhausen. Tot 12.00 uur kregen we de gelegenheid het kamp te bezichtigen, ook konden we koffiedrinken en wat eten. Daarna reden we terug naar
Berlijn waar we om 13.00 uur bij Checkpoint Charlie aankwamen We bezochten het Mauermuseum  waar we konden zien hoe de Oost-Duitsers de vernuftigste methodes uitdachten om van Oost naar West te vluchten. Opgevouwen in dieselolietanks, in een muziekbox of radiomeubel, in een zwaargepanserd Opeltje, een baby in een tas op wieltjes. Meerdere pogingen met een luchtballon,een driedelige ladder of abseilen langs een harpoenkabel. Vlak bij het museum stond nog een gedeelte van de muur. Hierbij was ook een fotogalerij waarop het verloop van de Koude oorlog was uitgebeeld De muur was of gemetseld van betonblokken of gewapende keer wanden.

De bovenkant was afgedekt met halfronde buizen om het overklimmen te bemoeilijken. In het wegdek is de loop van de verwijderde muur aangegeven met ingestrate keien. Het diner werd weer gebruikt in hotel “Mythos” , op verzoek van enkele deelnemers wat vroeger n.l 19.00 uur. Toen we op het terras zaten werden we verrast door een Grieksegitaar speler.


Woensdag 19 Juni

Na het ontbijt vertrokken we om 08.30 uur naar de Wannsee om de villa te bezoeken waar de Wannsee conferentie had plaatsgevonden. Tijdens de rit er naar toe vertelde Evert de Graaf wat daar te zien was. In deze villa werd door 15 hoge officieren besproken hoe te komen tot vernietiging van alle Europese Joden. Na het wachten op onze beurt konden we de fotogalerij bezichtigen,wat heel aangrijpend was.Hierna vertrokken we richting centrum Berlijn. Na een uur hielden we een korte stop bij een plein waar een Duitse en een Franse kathedraal stonden. Later arriveerden we voor een korte stop bij de Brandenburger Tor, deze was ingepakt i.v.m restauratie-werkzaamheden, deze keer was het Word-Cup voetbal. Om 15.00 uur kwamen we bij de Fernsee Turm aan, waar we naar boven zijn geweest om op een hoogte van ongeveer 200 meter te genieten van het prachtige uitzicht over Berlijn.


Donderdag 20 Juni

Het lag in de bedoeling om na het ontbijt om 08.30 uur te vertrekken. Er moest echter nog een klein probleempje worden overwonnen i.v.m. de afrekening van het hotel. Gelukkig was na een telefoontje naar Putten het probleem snel opgelost en konden we om 09.30 richting  Putten vertrekken. In de bus werd nog een video gedraaid van  de onthulling van de gedenksteen in Neuengamme in 1988. Om 12.15 uur lunchten we bij Raststätte Zweidorferholtz en reden daarna verder, we maakten nog een laatste stop bij Raststätte Gronegau. Om 16.45 uur passeerden we de “Nederlandse grens” De heer Stolk bedankte de organisatie van deze reis voor de inzet en voor de fijne contacten die waren gelegd. Vervolgens bedankte  Evert de Graaf de chauffeur voor het veilige reizen en de reizigers voor hun goede humeur. Wim van Roon bedankte allen en hoopte dat zij naast de vele indrukken ook genoten hadden van deze dagen. Hij overhandigde de chauffeur de  bekende enveloppe en bedankte hem voor zijn goede zorgen. De chauffeur bedankte de Stichting voor het in hem gestelde vertrouwen tijdens de reis.
Om 18.15 uur reden we na een behouden rit het kerkplein bij de Nieuwe Kerk weer op. Handen werden geschud ten afscheid, afspraken werden nog gemaakt; hierna toog iedereen huiswaarts en kon men terugzien op een zeer geslaagde reis.

Stichting Oktober 44
Midden Engweg 1
3882 TS Putten

Design by Acadia